به دلیل سفرم به اسپانیا (شهر مادرید) قصد دارم برای شما از یکی از قدیمی ترین تفریح و سرگرمی ها در مادرید اسپانیا حرف بزنم.
در این گزارش مواردی ناشنیده از مسابقه گاوبازی را خواهید خواند تا دریابید
گاو وحشی است یا ماتادور ؟!....
یکی از بهترین تفریحات مردم اسپانیا گاوبازی است. بازیی که بسیاری از مردم دنیا مفهوم واقعی آن را نمی دانند. شاید تنها صحنه ای کوتاه در فیلم های سینمایی دیده باشند و خیلی از جزییات گاوبازی اطلاعاتی نداشته باشند به همین دلیل در این گزارش قصد دارم برای شما از یکی از قدیمی ترین محل های گاوبازی در مادرید اسپانیا حرف بزنم .
اما اینکه گاوبازی چطور به اسپانیا آمد، از قرن 8 تا قرن 13 شکار آهو و دیگر حیوانات مطیع و آرام میان پادشاهان و شاهزادگان اسپانیایی بسیار متداول بود. شوالیه ها شکار چند حیوان در عرض یک روز را تفریح و سرگرمی خود محسوب می کردند. در سال 721 بعد از میلاد، شکار گاو وحشی بسیار متداول شد. سپس در میان اشرافزادگان و نجبا شکار گاو به صورت نمایشی در آمد و از همان زمان در روستاهای اطراف مادرید محل هایی برای نمایش شکار گاو پایه گذاری شد.
در سال 1133 در زمان حکمرانی پادشاه آلفونسو هفتم کلمه گاوبازی با " "Corrida در زبان اسپانیایی جا افتاد و در شهر، محل کوچکی را به جنگ با گاوهای وحشی اختصاص دادند و پادشاه میهمانانش را به این محل دعوت می کرد . بعد از جنگ های متمادی و ایجاد صلح و آرامش، گاوبازی میان مردم رایج شد و همچنان ادامه دارد، اما....
بهترین گاوباز اسپانیا کیست!
در سال 1527 در دوران پادشاهی «کارلز اول» و پادشاه « فیلیپ» محوطه بزرگی در مرکز شهر مادرید با چوب بنا کردند که چهارگوش و به صورت چهاردیواری بود و در این مکان گاوبازی برگزار می شد. پس از مدتی تصمیم گرفتند مکان بهتر و راحت تری برای گاوبازی دایر کنند به جای چهاردیواری چوبی، ساختمانی بسیار بزرگ با آجرهای قرمز به طور مدور بنا کردند که دور تا دور میدان گاوبازی سکوهایی تا 5 طبقه برای نشستن تماشاچیان ساخته شد. به این نحو تماشاچیان به راحتی امکان دید بر میدان گاوبازی را داشتند. این محوطه را پلازادو توروس(Plazadetoros) نامیدند. این مکان تقریباً از 500 سال پیش هنوز پابرجاست و حالت سنتی خود را حفظ کرده است. سالها بعد پادشاه «پاپ پیوسن» هفتم رونق بهتری به گاوبازی داد او معتقد بود که مردم اسپانیا با کشته شدن یک گاو در جلوی چشمانشان شاد خواهند شد و لبخند به لبشان می آید از آن به بعد برگزاری مراسم گاوبازی همزمان با مراسم های عروسی شاهزادگان، جشن های تولد و پیروزی ها در جنگ شده بود. در قرن 18 گاوبازان سوار بر اسب می شدند و به مصاف با گاو و حشی می رفتند و گاوباز می توانست بدون زحمت و در کوتاهترین مدت گاوی قوی بنیه را از پا در آورد و از سوی پادشاه جوایزی نفیس دریافت کند در سال 1726 «وانچسکو رومرو» یکی از بهترین و حرفه ایی ترین گاوبازان اسپانیایی شناخته شد. او در سال 1700 در اسپانیا به دنیا آمد و به «پدر گاوبازان» اسپانیا معروف شد. در همان زمان بود که کلمه « ماتادور» را به افراد گاوباز لقب دادند او ابراز می کرد، لذت بخش ترین لحظه زندگیش از پا در آوردن یک گاو وحشی است. ماتادورها جلیقه ای کوتاه و زره سفت و کلاهی لبه دار و شلوارهای تنگ و جورابی بلند به تن می کردند و با پارچه ای زرد رنگ به سوی گاو حمله می کردند. ماتادورها با پارچه سبب خشمگین کردن گاو می شدند و بعدها برای ایجاد هیجان بیشتر از پارچة قرمز استفاده می کردند بعضی ها معتقد بودند که رنگ قرمز سبب خشمگین کردن گاو می شود و یا عده ای اظهار داشتند که گاو رنگ قرمز را دوست دارد و به سوی آن می دود اما امروزه با تحقیقات دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که همه این عقاید واقعیت ندارد زیرا گاو نمی تواند رنگها را از هم تشخیص دهد و تنها حرکت پارچه سبب تحریک گاو می شود و ماتادور با نیزه ای که در دست دارد سبب زخمی شدن و خشمگین تر شدن گاو می شود که این روش امروزه هم به چشم می خورد و طی ان گاوبازان پارچه قرمز و چند نیزه تیز و بلند در دست می گیرند و به مبارزه با گاوهای وحشی می روند.
در قرن 18 مردم اسپانیا تنها تفریحشان رفتن به محوطه های گاوبازی بود ماتادور با شمشیر، خنجر و چاقو به جنگ گاوها می رفت، اما در سال 1805 «چارلز فردیناند هفتم» در اسپانیا به تخت سلطنت نشست و با گاوبازی مخالفت کرد که این دستور با اعتراض شدید مردم روبرو شد و همگان خواستار برپایی مجدد مسابقه گاوبازی شدند. لذا در سال 1830 چارلز هشتم بار دیگر گاوبازی را رایج کرد و سبب شادمانی مردم اسپانیا شد اما این شادمانی یعنی ......
یک تراژدی!
در واقع گاوبازی یعنی مبارزه میان گاو وحشی و یک ماتادور به همراه شمشیر و نیزه بلند و از لحاظ روانشناسی یعنی شکنجه یک گاو و از لحاظ فیزیکی به معنای ناتوان کردن گاو است طرفداران گاوبازی این عمل را یک رسم به جامانده از قدیم تلقی می کنند و مخالفان آن نیز گاوبازی را شکنجه و کشتار بی رحمانه گاوهای تحریک شده از سوی انسانها و بر پایه یک رسم بی اساس می دانند. از حامیان گاوبازی علاوه بر مردم اسپانیا، توریست ها هستند، آژانس های مسافرتی در فصول بهار و تابستان که هوای اسپانیا برای گردشگری مناسب است عده زیادی توریست را به اسپانیا می آورند تا مسابقات گاوبازی را مشاهده کنند. گاوبازی هنوز طرفداران بسیار زیادی دارد. هر هفته یک بار آن هم در روزهای تعطیل و یکشنبه و مراسم و جشن ها در «پلازادتوروس» مادرید، گاوبازی برگزار می شود. در محوطه بیرونی ساختمان، مجسمه ای از برنز به چشم می خورد که یک ماتادور در حال جنگیدن با چند گاو وحشی است. مجسمه ای دیگر نیز دیده می شود که جلیقه یک ماتادور بر روی صندلی آویزان است و ماتادور در حال اتو زدن و بوسیدن جلیقه است. به نظر می رسد که برای طرفداران، لباس ماتادورها، مقدس و با ارزش است.
چیزهایی که از گاوبازی نمی دانید
حال می پردازیم به جزییات این کشتار بی رحمانه، آنان گاوها را به مدتی طولانی در جایی بسیار تاریک گرسنه و تشنه نگهداری می کنند که وقتی گاو وارد میدان می شود بر اثر نور خورشید و ضعف تمرکز بینایی اش را از دست بدهد، در قدیم ماتادورها سوار بر اسب ها می شدند و برای اینکه اسب نعره گاو را نشنود و رم نکند در گوشهای اسب گلوله ای از کاغد و پارچه می گذاشتند و همچنین تارهای صوتی اسب را قطع می کردند که مبادا با شیهه کشیدنش سبب حرکت غیر محاسبه شده گاو شود. شاید اسب دل رحم تر از انسانی بوده که با لذت تمام گاو را با زجر می کشد.
گاوباز با نیزه به ران و پشت گاو ضربه وارد می کند. گاو را آنقدر می چرخاند تا گیج شود البته همه حرکات گاو باز رقص گونه است. در میدان مسابقه موسیقی اسپانیایی مخصوص به گوش می رسد. گاوبازها تنها سعی دارند که با ضربات متوالی سبب فلج کردن گاو شوند و یک ماتادور فرانسوی الاصل در این باره اظهار می دارد: مردم از لحظه لحظه زجر گاو لذت می برند. ماتادور گوش و دم گاو را با چاقو می برد و در آخر نمایش آن را به تماشاچیان هدیه می دهد و گرفتن دم و گوش بریده شده گاو از سوی ماتادور یک افتخار برای تماشاچی است.
ماتادور وقتی گاو را به خون می کشد. گاو بر زمین می افتد و او فریادی از سر شادی و پیروزی سر می دهد مردم برایش گل پرتاب می کنند. او نیز دورتا دور میدان می دود از مردم تشکر می کند.
ارنست همینگوی نویسنده مشهور آمریکایی در یکی از مقالاتش در این باره نوشته است. من به چشم خود دیدم که یک گاوباز شکم گاوی را درید و دیگران از این صحنه شاد می شدند. ما نباید این اعمال را تحسین کنیم و برای گاوباز دست بزنیم و تشویقش کنیم.
گودالی از خون گوساله
گاوبازی در مکزیک نیز طرفداران زیادی دارد. البته مکزیکی ها دوست دارند با گوساله دربیفتند. گاوی که چند هفته بیشتر از عمرش نگذشته باشد آنان هم در میدان گاوبازی، گاو را تکه تکه می کنند و گودالی از خون بوجود می آورند در چند ایالت آمریکا نیز گاوبازی مرسوم است اما نه به این نحو. آنها گاو را گیج می کنند و چند ضربه ی سطحی بر کمر گاو وارد می کنند که سبب از پا در آمدن گاو شود، اماکشته نشود. در کلمبیا نیز فستیوال های سالانه برگزار می شود و سالانه هزاران هزار تماشاچی برای تماشای جنگ با گاوها به صحنه گاوبازی می آید و در این میان بوی الکل و سیگار تماشاچیان فضا را پر می کند.
در سال 1996 سرپرست کمیته گاوبازی کارلوس پرز اظهار داشت: اگر در صحنه گاوبازی، گاو و یا گاوباز کشته نشود، مسابقه کسل بار خواهد بود و مردم از آن لذت نمی برند و به همین خاطر در آخرین فستیوالی که سال گذشته در اسپانیا برگزار گردید، در طی 5 روز حداقل 35 گاو در هر روز کشته شدند.
مخافلان گاوبازی
در سال 1567 «پاپ پیوس پنجم» شکنجه هرگونه چارپا را منع کرد. یک نویسنده مکزیکی به نام « ادواردل ریو» کتابی در زمینه گاوبازی نوشت. او در کتابش آورده است : « گمراهان و سنگدلان دست به چنین اعمال وحشیانه ای می زنند و می توان گفت بویی از انسانیت نبرده اند این عمل ناعادلانه و غیر انسانی است.»
در سال 1992، عده ای از اسپانیایی ها مقابل انجمن گاوبازان، در مادرید تظاهرات و اعتراض خود را اعلام کردند. کمیته حمایت از حیوانات در اسپانیا نیز گاوبازی را مغایر با رفتار انسانی می داند در مکزیکوسیتی نیز عده بسیاری با گاوبازی مخالفت کردند. در سال 1993 بیش از یک میلیون نفر در اسپانیا و مکزیک نامه ای مبنی بر عدم موافقت با گاوبازی امضا کردند و خواستار برچیده شدن این عمل وحشیانه شدند. اما تا کنون به نظرات آنان جامعه عمل پوشیده نشده است و هنوز هم در مادرید میدان گاوبازی پلازادوتورس از 500 سال پیش تا کنون پابرجاست و یکشنبه ها و روزهای تعطیل جمعیت زیادی برای تماشای صحنه های فجیع کشتار گاو حاضر به خرید بلیت های گران قیمت هستند. بهترین قسمت سکوهای تماشاچیان برای هر دوره بازی 105 یورو می پردازند و در این قسمت تماشاچیان می توانند به راحتی به صحنه پاشیدن خون از دهن گاو تسلط کامل داشته باشند و بعد از تمام شدن کار با ماتادور دست بدهند. حال شما قضاوت کنید که واقعاً گاوبازی یک ورزش است؟ و اگر پاسخ این سوال را دادید یک لحظه تجسم کنید الان در اسپانیا هستید و قرار است تا چند لحظه دیگر یک مراسم گاوبازی در اسپانیا برگزار شود شما چه می کنید؟!